Wertując polskie podręczniki, traktujące o sztuce masażu, natrafimy na zapewnienia: „masaż polepsza…”, „masaż reguluje…”, „masaż usprawnia…”. Układ krwionośny, mięśniowy, nerwowy, pokarmowy? To bez znaczenia. Do każdego z nich pakiet rozcierań i ugniatań wtrąci swoje trzy grosze. Techniki masażu klasycznego znajdują zastosowanie na wielu polach: wspierają sportowców po wyczerpującym wysiłku, łagodzą dolegliwości bólowe dolnego odcinka kręgosłupa, koją zszargane nerwy pracowników biurowych. Wielozadaniowość i ogólnodostępność to atuty, obok których trudno jest przejść obojętnie. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że masaż narodził się wiele lat przed naszą erą. Do czasu pojawienia się rzetelnych badań naukowych, przekonanie o wpływie masażu na ludzkie ciało opierało się głównie na intuicji jego wykonawców, głęboko zakorzeniając się w świadomości pacjentów i terapeutów.

 Tymczasem, rezultaty współczesnych badań weryfikują dotychczasowy stan wiedzy na temat masażu klasycznego, pozostając często w opozycji do informacji, zawartych w publikacjach książkowych. Niektóre kwestie, natomiast, nadal pozostają nierozstrzygnięte. W przypadku testowania skuteczności masażu, trudno jest, bowiem, przeprowadzić randomizowaną, i zarazem podwójnie ślepą, próbę kliniczną, która to jest uznana za badanie o najwyższym standardzie w eksperymentach medycznych. Dodatkowych komplikacji przysparza, również, fakt, że pomimo powszechnie znanej metodyki masażu klasycznego i zasad jego przeprowadzania, każdy z terapeutów, biorących udział w badaniach, wykonuje ten zabieg nieco inaczej. Stąd wiele trudności w interpretacji niejednoznacznych, a nawet sprzecznych, danych.

 Wizerunek masażu klasycznego jest, zatem, niespójny. Równie często można spotkać się z przecenianiem, jak i niedocenianiem jego walorów terapeutycznych. W kolejnych artykułach skonfrontuję książkową teorię z wynikami współczesnych badań. Postaram się określić, czy podręcznikowe afirmacje są czymś więcej niż tylko gotowym materiałem na chwytliwą ulotkę reklamową.