Fizjoterapia

II Wiosna Z Fizjoterapią. Cykliczne sympozjum studenckich kół naukowych. Rehabilitacja w geriatrii. Aktywność rekreacyjna i sportowa osób w wieku podeszłym. Warszawa, 18 kwietnia 2008 r. Wykłady na zaproszenie w ramach II Wiosny Z Fizjoterapią - Specyfika chodu osób w wieku podeszłym i kierunki jego rehabilitacji

Małgorzata Syczewska
SPECYFIKA CHODU OSÓB W WIEKU PODESZŁYM I KIERUNKI JEGO REHABILITACJI

Pracownia Diagnostyki Narządu Ruchu Klinika Rehabilitacji Pediatrycznej,
Instytut  Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka
Prawidłowy stereotyp chodu u osób zdrowych nie jest niezmienny w ciągu życia. W dzieciństwie rozwija
się stopniowo pomiędzy 1 a 6 rokiem życia, a w wieku podeszłym jego zmiany rozpoczynają się około 60 roku
życia. Tempo tych zmian jest osobniczo zmienne i zależy od indywidualnego tempa starzenia, a także
występowania współistniejących chorób.
Uważa się, że zmiany te spowodowane są:

• obniżaniem się siły mięśniowej na skutek m.in. utraty motoneuronów, włókien mięśniowych,
•  zmniejszaniem się wydolności oddechowej,
•  zmianami degeneracyjnymi w obrębie stawów.

Po 60 roku życia następuje systematyczny spadek prędkości chodu, spowodowany zarówno zmniejszaniem
się częstości kroków oraz ich długości. Zmiany kinematyki chodu (obejmujące zarówno miednicę, stawy biodrowe, kolanowe jak i skokowe)
skutkują zmniejszaniem się dystansu pomiędzy stopą a podłożem w fazie wymachu, co powoduje większe ryzyko potknięcia się nawet o niewielką nierówność terenu. Zwiększa to ryzyko upadku osób w wieku podeszłym. Zmiany stereotypu chodu obserwuje się u osób w wieku podeszłym również w czasie chodzenia po
schodach, a zwłaszcza schodzenia. Odstęp stopa - schodek maleje u nich w miarę schodzenia, co powoduje, że ryzyko potknięcia się i upadku rośnie u nich wraz z długością schodów. Celem prowadzonej rehabilitacji powinno być:

• utrzymanie siły mięśniowej, zwłaszcza w obrębie mięśni kończyn dolnych i obręczy biodrowej,
• utrzymanie prawidłowych zakresów ruchu w stawach,
• utrzymanie prawidłowej pojemności życiowej płuc i wydolności oddechowej.

Jednocześnie usprawnianie powinno być tak prowadzone, by korygować ustawienie stopy (co jest związane z korekcją ustawienia całej kończyny dolnej), aby odległość między nią a podłożem w fazie wymachu pozostawała w bezpiecznym zakresie 3-4 cm. Ważnym aspektem usprawniania powinien być również trening schodzenia po schodach tak, by sposób schodzenia był stały i powtarzalny na całej długości schodów.